قصه فیلم در باره مردی است که براثر تصادفی، دچار فراموشی میشود. فیلمنامه فیلم را خود معتمدی نوشته و بازیگرانی مثل فرامرز قریبیان، مهتاب کرامتی، مهران احمدی و مهدی هاشمی در آن بازی دارند. معتمدی که قبل از این فیلمهای «هبوط»، «زشت و زیبا»، «دیوانهای از قفس پرید» و «قاعده بازی» را ساخته در گفتوگو با دوچرخه در باره کار تازهاش میگوید.
* چرا برای قصه فیلم جدید خود به سراغ موضوع فراموشی و آلزایمر رفتید؟
در حقیقت قصه «نسیان» هیچ ارتباطی با این مسائل ندارد. در این قصه بیماری آلزایمر اصلاً مورد بحث نیست و فقط استفادهای نمادین از این کلمه کردهام. اگر بخواهم توضیح بیشتری بدهم، کل قصه و ماجراهای آن لو میرود.
* خب، در باره حال و هوای کلی فیلم که میتوانید صحبت کنید.
«نسیان» یک داستان عاشقانه است، عشقی که سالهاست در سینمایمان کمتر دیدهایم. در ادبیات کلاسیک و مدرن، از این نوع عشق زیاد دیده میشود. این داستان در دل یک موقعیت طنز اتفاق میافتد. به همین دلیل این دو مسئله (عشق و موقعیت طنز) درونمایه کلی فیلم هستند. ظرف فیلم، موقعیت طنزی است که قصه در آن اتفاق میافتد. حالا اینکه چیزی هم در درون این ظرف باشد، باید فیلم را ببینیم و قضاوت کنیم.
* «نسیان» هم مثل ساختههای قبلیتان از وجود چند بازیگر خوب، مطرح و متفاوت بهره گرفته ؛ درست است؟
برای هر فیلمی که میسازم تلاشم این است که ترکیب بازیگران را متفاوت انتخاب کنم؛ ترکیبی متفاوت که نامتعارف به نظر برسد. این نکته را همیشه در کارهایم رعایت کردهام، هرچند که هیچوقت عمدی و آگاهانه نبوده است. وقتی نوشتن یک فیلمنامه را شروع میکنم، به دنبال بازیگرانی هستم که باید نقش شخصیتهای مختلف قصه را بازی کنند. کار با بازیگران همیشه دشواریهایی دارد. برخی از آنها کاملاً تکنیکی هستند و برخی دیگر کاملاً حسی. به همین دلیل، نوع دیالوگ یا ارتباطی که من فیلمساز میخواهم با آنها برقرار کنم، متفاوت خواهد بود. این تفاوت و مشکل، بهخصوص در صحنههایی خودش را به رخ میکشد که شما قرار است با حضور هر دو طرف کار فیلمبرداری را پیش ببرید. طبیعی است که در این کار مشترک، باید با هر یک از آنها ارتباطی مستقل برقرار کرد. یک راهنمایی برای بازیگر حسی میتواند خوب، ولی برای بازیگر تکنیکی گمراه کننده باشد. هر یک از آنها دنیای خودشان را دارند، به همین دلیل شما باید به زبان خودشان با آنها صحبت کنید.
* با توجه به آنچه که گفتید، منظورتان این است که بازیگران نقشهای مختلف فیلمهایتان را همان زمان نگارش فیلمنامه انتخاب میکنید؟
صددرصد. میدانید، کار نوشتن یک فیلمنامه حدود دو سال طول میکشد. در این فاصله، فیلمنامه بازنویسی میشود و یک جورهایی با شخصیت بازیگرانی که قرار است نقشها را بازی کنند، همراه میشود. وقتی برای نقشی بازیگری را انتخاب میکنم، در طول باز نویسی فیلمنامه خیلی چیزها را از خودبازیگر میگیرم و به نقش میدهم. در این حالت، بازیگر کمک میکند تا فیلمنامه را بهتر بنویسم. زمان نوشتن فیلمنامه، یک مکاشفه مهم رخ میدهد. شما که داری فیلمنامه را مینویسی دو سال را با شخصیتهای قصهات سر میکنی و این در حالی است که معادل بیرونی آنرا داری. با وجود آن که این بازیگران سالهاست مشغول کار بازیگری هستند، ولی شما میتوانید بر روی بخشهایی از کار آنها که تابهحال نادیده گرفته شدهاند تمرکز کنید. با توجه به رعایت این مسئله است که میتوانید نقشها و بازیهای متفاوتی خلق کنید.